Open Ontwerpen pocketboek

Description

Drie door Van der Werf beschreven weefselprojecten zijn uitgevoerd in Utrecht/Lunetten, Leusden en Veenendaal, en vier drager- en inbouwprojecten in Rotterdam, Papendrecht, Utrecht en Enschede. Van der Werf geeft een uiteenzetting van alle fases van het Open Bouwen op de drie niveaus, bespreekt de specifieke problemen die kunnen ontstaan en geeft aan hoe ze kunnen worden opgelost. Op https://www.briqs.org/nl/open-ontwerpen-en-bouwen/ meer over de principes en achtergronden. Op https://www.briqs.org/nl/open-bouwen-voorbeelden/ meer over de vele gerealiseerde voorbeelden in de wereld.

Open Ontwerpen is geen systeem of methode maar een ordeningsprincipe dat berust op een nieuwe manier van kijken: de omgeving wordt niet meer opgevat als statisch verschijnsel waaromheen de wereld wel steeds veranderd. Doel: het wonen dichter bij de mensen brengen.

Het ordeningsprincipe bestaat uit een onderscheiding van drie niveaus van besluitvorming: de overheid, beherende organisaties en gebruikers. De stedenbouwkundige dienst van een gemeente ontwikkelt een plan inzake de vraag hoed de nieuwe wijk er uit moet zien: de compositie van het weefsel. De besluitvorming op dit niveau van de openbare ruimtes markeert de randvoorwaarden voor organisaties als woningbouwverenigingen, die in de wijk willen bouwen. Zij beslissen over dragers: de compositie van de vaste constructies en (nog niet ingediende) ruimtes die woningen, kantoren, winkels en andere bestemmingen gemeen hebben.

Op het niveau van de inbouw bepalen de bewoners vervolgens de indeling en uitrusting van hun eigen woning. Inbouwen, sociaal-psychologisch een zaak van de eerste orde, staat voor het vormgeven van de eigen leefomgeving: het erkent de menselijke potentie om de eigen wereld te creëren. Sommige woningbouwverenigingen haakten uitgerekend in het publicatie jaar plotseling in op dit uitgangspunt, omdat zij de behoefte aan vrije inbouw willen honoreren.

Een van deze organisaties – toen Het Oosten geheten – heeft het binnenwerk van haar 15.000 huurwoningen te koop aangeboden: voor gemiddeld 10.000 euro kon de huurder eigenaar worden van alle deuren, binnenlands, cv, keuken, badkamer en betegeling, terwijl de huur ten minste 25% lager wordt. De woningbouwvereniging heeft het “cascoconcept” bedacht, omdat de meeste huurders zich, door soms kostbare ingrepen in de woning, toch al gedragen als eigenaar.